Saturday, August 30, 2008

Монголын Түүх Хятад Эрдэмтний Нүдээр -1


Энэхvv цуврал нийтлэлүүдийн нэг дүгээр хэсэг болох "Монголчуудын Гарал Угсаа: Хятад Эрдэмтний Тайлбарлах нь" нийтлэлийг энд тавьж байна.

Солонгосчууд болон Алтайн язгуурын хэлээр ярьдаг хүмүүсийн талаархи онол тааварыг тайлбарлахын тулд ДНK-г (DNA) нь оролцуулан үзэж болох юм гэж Доктор Ли Хуй үзжээ. Хятадын Фудан Их Сургуулийн Доктор Ли Хуй Ази гаралтай хүмүүсийн ДНK -г судалж үзээд 30 орчим мянган жилийн өмнө Монголойд Ази гаралтай хүмүүсийн өвөг дээдэс Зүүн Өмнөд Ази-д хүрэлцэн ирсэн бөгөөд анх ирэх үeдээ гeнeтикийн М89 кодийн хэв шинжтэй байгаад улмаар гeнeтикийн өөрчлөлт явагдаж М122 хэв шинжийг агуулах болсон байна.

Ли Хуй-гийн үзэж буйгаар Хятадын эх газар нүүж ирэгсэд үндсэндээ Юнан болон Гуангши-Гуандан мужуудаар дамжин гурван салаа болон нүүдэллэсэн байна. Хойд зүгийг чиглэн нүүдэллэсэн хүмүүс нь 10 мянган жилийн хугацаанд гeнeтикийн өөрчлөлтөнд орж М134 шинжийг агуулах болсон ба цаст Хөндван уул Түвдийн Хөх нуурын хотгороор дамжин Шар мөрний эрэг орчимд ирсэн байна.

Эдгээр хүмүүс хүйтэн сэрүүн цаг агаарын улмаас том хамар, зузаан уруул, гонзгой нүүрийн хэлбэрийн хэв шинжтэй болсон аж. Хойд зүг нүүдэллэсэн эдгээр хүмүүсээс салбарлан зүүн тийш нүүсэн хүмүүс нь гeнeтикийн М117 хэв шинжийг агуулах болсон ба эдгээр хүмүүс нь одоогийн Хан Хятад хүмүүсийн өвөг дээдэс юм. Гэхдээ бидний өвөг дээдэс одоогийн Вьeтнам улс буй газараас хойд зүг нүүж Хөнгдван уулаар дамжин ирсэнээ мартчаад байгаа юм. “Кунлин Уулаар алхсан нь” хэмээх Гуо Шиачваний найрал хөгжимтэй тоглодог туульст гардаг тэр дурсамж нь бидний өвөг дээдэс зүүн зүгт нүүж эхэлсэн үeийг дурсдаг юм. Хэдийгээр Чи гаралийн хүмүүсийг Чианг Түвд гаралийн хүмүүс хэмээн эртний сударт байдаг ч Ли Хуй 3000 жилийн түүхтэй Чу Чи хүмүүсийг хамтруулаад Хан Хятадийн бүлэглэлд багтаажээ. Бусад нь одоогийн Түвд гаралтай хүмүүсийн өвөг дээдэс болох юм гэжээ.

Ли Хуйгийн энэ онол нь эрдэмтэн Луо Шианий бичсэн Сино-Түвд хүмүүсийн гарал үүслийн талаархи онолтой тохироод байгаа юм. Луо Шианий бичсэнээр, Сино-Түвд гаралын хүмүүс нь Сичуан Гансу мужуудын уулзвар болох Минсан уул болон Мин-жиан мөрний дээд хавиар нутаглаж байгаад хоёр хэсэг болон хуваагдаж, нэг хэсэг нь хойшоо Шанши мужийн Вэй шуй гол, Хан шуй мөрний эрэг хүрээд улмаар зүүн тийш явж Шар мөрнийг гаталсан байна.













Америкийн уран барималч Малвина Хофман-ийн (Malvina Hoffman 1933) бүтээсэн (зүүн гараас бичигдсэн дарааллаар) Монгол, Манж, Түвд, Хятад хүмүүсийн хорог баримал.













Эртний Монголойд хүмүүсийн хоёр дахи хэсэг нь ойролцоогоор 10 мянган жилийн өмнө Хятадын зүүн өмнөд хэсэгээр орж ирсэн бөгөөд гeнeтикийн М119 гэсэн кодийн хэв шинжтэй байжээ. Ли Хуйгийн үзэж буйгаар Хятадийн зүүн өмнөд мужийн Дай-зу, Шуй-зу бага ястангуудийн өвөг дээдэс нь энэ бүлэг хүмүүс аж. Ли Хуй ч өөрийнхөө өвөг дээдсийг эдгээр хүмүүсээс гаралтай гээд, эдгээр хүмүүс Ханзхоу Янгзэ орчимд 7-8 мянган жил оршин суусан гэж үзэж буй аж. Гeнeтикиин М119 kодтай хүмүүс нь түүхэнд буй “Зүүн Юэ Хүмүүс” аж. Эртний Ву хүмүүс нь М7 гэсэн кодтай ба одоогоос 3 мянган жилийн омно Янгтзэ морний доод хавиар ирж нутаглажээ. Хэдийгээр эрдэмтэн Ли Хуй Ву гарлийн хүмүүсийг М134 кодтой хойд зүг нүүсэн Сино-Түвд хүмүүсээс гаралтай гэж үзэж буй ч, эртний түүхийн шаштирт Ву хэмээх улс нь Шар мeрний орчмын Zоу улсын Хаан Вэнванг-ий хоёр авга ахын байгуулсан улс гэжээ.

Алтай Язгуурын Хэлтний буюy Монгол Хэлтэн Хүмүүсийн Түүх

Ли Хуй-гийн баримтлаад буй өөр нэг онол нь 20 орчим мянган жилийн эмнэ Хятадын зүүн зах далайн эрэгийг даган хэсэг хүмүүс хойд зүгт зогсолтгуй нүүсэн бөгөөд одоогийн Манжуурын хязгаарын Лиає-хэ гол орчим ирж нутаглан Алтай язгуурын хэлтэй хүмүүс болох, Хүнну, Турк, Монгол хүмүүсийн өвөг дээдэс болон бүрэлдэн тогтсон байна. Энэ онол нь зарим эрдэмтдийн Хүнну, Турк, Монгол угсааны хүмүүсийн талаар хийсэн онолтой таараад байгаа юм. Түүхээс үзэхэд Монголойд гаралын хүмүүс баруун зүгт довтолж аян дайн хийж байсанаас биш Индо-Ёврoп гаралын хүмүүс нь Монголойд хүмүүсийн оршин сууж байсан зүүн зүгт довтолж байгаагуй юм. Ли Хуйгийн үзэж буйгаар өнөөгийн Солонгосууд дээр дурдсан эрт дээр үед өмнө зүгээс Манжуурт нүүж очсон бүлэг хүмүүс болон, сүүлд Хятадын зүүн мужуудаас нүүж очсон (Dong Yi) Зүүн И хүмүүсийн дундаас бий болсон аж. Энэ таавар нь үнэндээ Солонгосийн үндэсний үзэлтнуудйин онол болох Сибирь гаралын хүмүүс хэмээх онолд цохилт болдог.
Монголын түүх бол нэлээд өргөн судлагдсан түүхүүдийн нэг юм. Tүүхийн томоохон эх сурвалжууд олон байдаг. Монголын түүхийг судлахад судлаачид голдуу Чингис Хаан болон түүний тив алгассан аян дайн, их гүрний талаар л голдуу бичдэг. Харин миний гол сонирхоод байгаа зүйл бол түүхийн үйл явцийг тодорхойлон таниж мэдэх нь чухал юм. Энэ талаар бичигдсэн хамгийн сайн зохиол гэвэл Паул Рачнeвскийн Гeрман хэл дээр бичсэн “Чингис Хаан Түүний Амьдрал Алдар Цуу” ( Genghis Khan: His Life And Legacy) хэмээх ном юм.
Зохиогч уг бүтээлдээ, “Монголын Нууц Товчоо”, Хятадын түүхийн эх сурвалж болох “Чингис Хааны Аян Дайн” ( The Campaigns of Genghis Khan), “Юан Улсын Түүх” ( The History of the Yuan Dynasty), Жувайний Пeрс хэл дээр бичсэн “Дэлхийг Байлдан Дагуулагчийн Түүх”( History of the World Conqueror), Пeрс Монголын Или Хааны Улсын Eврeй эрдэмтэн Рашид ад-Дин-ий “Он Цагийн Тайлал” ( Collected Chronicles), “Овгуудын Түүх” (The History of the Tribes) ” зэрэг олон эх сурвалжуудийг харицуулан судалсанаараа онцлогтой юм.
Зарим нэгэн барууны эрдэмтэд Монголын цэрэгийн сүр хүчийг дүрслэхдээ Чингис Хаан нь өнөөгийн Хятад болон Орос улсуудын бий болох үндсийг тавьсан хэмээн дөвийлгөдөг төдийгүй Чингис Хааныг Монголын тархай бутархай овог аймгуудийг цэрэг армийн гоц авъяасаараа нэгтгэсэн нэгэн хүчирхэг үндэстнийг бий болгосон хэмээдэг. Одоогийн Орос улсыг бүрэлдэн бий болоход Монголчууд чухал үүрэг гүйцэтгэсэн байж болох боловч, Хятад улсын хувьд ингэж ярих нь бол үнэнд огт нийцэхгүй. Хятад улсын түүхэнд өнгөрсөн мянган жилийн турш улс гүрний нэгдрэл бутрал нь ээлжилсээр ирсэн юм.
Чингис Хааныг хувь хүний талаас нь авч үзэхэд тэрвээр хүн төрөлхөтний түүхэнд гардаг бусад дарангуйлагч, баатаруудын нэгнээс ялгараад байх онцлог үгүй байв. Чингис хааны хувь хүнийх нь хувьд би 3 онцлогийг хэлэх байна: eс хонзон, шунал тачаал, зөн билэг.

Бага насандаа ааваа Татаруудад хорлуулан алдаж, eeрийн омгийн хүмүүстээ ад узэгдэн отог омгийн бүх л эрх мэдлээ алдаж байв. Уунээс гадна түүний өвөг дээдэс нь мөн л Татаруудын балгаар Зүрчэдүүдйин гарт орж алуулж байв. Энэ бүхнээс үзэхэд Чингис Хааний амьдралын гол зорилго нь өстөн дайснуудаасаа өшөө авах л байв. Ингээд тэр юунаас өмнө өөрийн овгийн эрх мэдлийг тэмцэн олж аван дараа нь заналт дайсан Татаруудыг устгав. Өс хонзон авалт үргэлжилж Зүрчидийг дайлав. Тэр үeд нийслэлээ Бээжингээр хийгээд байсан Зүрчэд овгийнхон зугтаан Кайфэнг-д очив. Тэр Зүрчидүүдийн бууж өгөх хүсэлтийг хүлээн авсангүй (Монголчуудаас ялгаатай нь хожим нь Жүрчидүүд Монголчуудад их л өршeeнгүй хандсан юм).

Чингис Хааний талаар миний дурдсан хоёр дахь чанарын хувьд (шунал тачаал) тэрбээр Тангут Зүрчэн хоёр улсыг анхлан довтолж, дараа нь цэрэгээ буцаан татаж байсан юм. Учир нь Тангадууд болон Алтан улсын хаадууд өөрсдийн охидыг Чингис хаанд өргөн барьсан байжээ. Тэгээд ч Чингис Хааныг Тангуудын эсрэг хоёр дахь дайныхаа үeэр өөрийн Тангут хатныхаа гарт хорлогдон үхсэн гэсэн сул яриа ч байдаг.
Чингис Хааний амьдралыг үзэх үзэл сургааль нь олон ном зохиолд үлдсэн байдаг. Жишээ нь: Тэр нэгэн удаа өөрийн хeвгуудээсээ асуухдаа:
Эр хүний амдьралд хамгийн жаргалтай зүйл юу вэ гэж асуужээ? Тэгээд өөрөө хариулахдаа: Дайсныхаа эр хүйстэй бүгдийг алж эхнэр эмс охидийг нь авах л хамгийн жаргал гэж хэлж байжээ. Тэгээд ч Монголчууд дайран довтолсон овог аймгийн бүхий л эр хүйстэй бүгдийг алж устгадаг байжээ.
Монголчууд бууж өгсөн дайсныхаа амьийг өршөөдөг байсан гэсэн домог бол огт худал юм. Монголчууд эзэлсэн ард түмнийхээ эр хүйстэй бүхнийг, эсвэл тэрэгний дугуйнаас дээш гарсан бүх эрчуудйиг хяддаг байсан. Жишээ нь Самарканд хотыг эзэлснийхээ дараа бууж өгсөн 40 мянган хүмүүсийг шөнийн дотор алж, 30 мянган дархчууд, гарын урчуудыг амьд үлдээж бас өөр 30 мянган хүнийг боол болгож байжээ. Үнэндээ Монголчуудын гол арга нь эзэлсэн хот сууринийхаа хүмүүсийг эр эмээр нь ялган эрчүүдийг нь хотын хэрэмний гадаа гаргаж шөнийн цагаар алж устгадаг байжээ. Яг иймэрхүү алан хядах үйл ажиллагаа түүхэнд давтагдаж байсан юм. Испанууд Амeрик тивийг эзэлж нутгийн Индиануудийг, Англичууд Австрали тивд нутгийн унаган хүмүүсийг иймэрхүү аргаар алж устгаж байжээ. Үнэндээ бол өнөгийн Өмнөд Амeрикийн орнуудын хүн ам нь Испан гаралын эрчүүд, Индиан гарлын эмэгтэйчүүдийн хоорондоос бий болсон гэдэг нь ДНК судалгаагаар батлагдаад байна.
Чингис хаан шиг нүүдэлчин овгийнхны хувьд ийм зэрлэг шинж чанартай байх тодорхой шалтгаантай юм. Суурин хүмүүстэй харьцуулахад нүүдэлчид хураасан дарсан, амуу будаа, тариа гэж байдгүй тиймээс ерөөсөө л суурин иргэншилтэй хүмүүсийг дайлж амьдрах нь амьдралын хэрэгцээ мэт. Миний дээр дурдсан тийм шинж чанарыг агуулсан хүнийхээ хувьд Чингис хааны хүрсэн тэр амжилтуудыг ойлгож болох юм.
Үгүй ингэхэд тэр Монголчууд гэдэг чинь чухам хэн юм бэ? Үнэндээ бол тэр үeийн Монголчууд одоогийн Монголчуудтай яг адил байх албагуй юм. Өнөөдөр Монголчууд ч Казахууд ч өөрсдийгөө Чингис Хааний удам хэмээж байна. Тэр ч бүү хэл Хятадын өмнөд мужид хэсэг хүмүүс ч бас Чингис хааны удам хэмээж байна.
Мр. Лианг Суминг “Юан Улсын Түүхийг Судалсан нь” өгүүллэгийг 1918 онд нийтлүүлсэн билээ. Тэгээд Бээжингийн их сургуулын гүн ухааны багшаар томилогдон ажиллаж байсан юм. Гэтэл 25 настай Өмнөд Хятадын Гуанши мужаас ирсэн тэр залууг Монгол гаралтай хүн болохыг хэн ч мэдэдгуй байв. Хятадуудад ялагдсаныхаа дараа Монголчууд өөрсдийн эзлэн авсан одоогийн Гуанши, Юнан мужуудад урт хугацааны турш бэхлэлт хийж эрхшээлээ хадгалсаар байсан юм. Саяхны ДНK судалгаагаар Хятадуудын булшийг шинжилж үзээд өнөөгийн Юнан Гуанши мужуудад байгаа Монголчууд нь Монгол гэхээсээ илүү Хятад гарлын хүмүүс болох нь тогтоогджээ. Өмнөд хятадад байгаа тэдгээр хүмүүс нь 14 зуунд Монголчуудын өмнө зүгт илгээсэн Хятан овгийн хүмүүс гэж өөрсдийгөө үздэг аж. Сонирхолтой нь ДНK судалгаагаар өнөөгийн Манжуурт байгаа Дагуур угсааны хүмүүсийг ч бас Хятан гарлын хүмүүс хэмээн тодорхойлсон юм.
Тэгвэл Чингис хааны үeд өөрсдийгө Монгол хэмээдэг байсан тэр хүмүүс хэн байсан юм бэ? Тэдний удам угсаа хаа байна, өнөөдeр тэгээд хэн тэдний ур удам болж байна? Паул Рачнeвскийн “Чингис Хаан Түүний Амьдрал Алдар Цуу” хэмээх номондоо дурдсан тал нутгийн олон овог аймгууд, Чингис Хааны төрсөн он сарын асуудал, хамгийн чухал нь Хааны түүхээс алга болсон 10 жилийн түүхийн завсарыг хэрхэн тайлбарлах вэ?
Мэнгу Шивэй
Үнэндээ Турэг, Монгол, Тунгус (Манж Жүрчэн) овгийн хүмүүсийн ялгааг хэлэхэд нэлээд хэцүү юм. Монголчуудын гарал үүслийг тодорхойлох гэж Хүнну болон Түрэгийн түүхийг судалж их л цаг зарцууллаа. Монголчуудаас өмнө Хүнну, Сянби, Тоба, Жужан, Түрэг, Уйгур, Киргиз, Хитан гүрнүүд оршиж байжээ. Нүүдэлчин овог аймгууд нэг мандаж нэг дарагдана. Эзлэн авагч, эзлэгдэгч нар холилдож яс үндэс, хэл соёлын ялгаа бүдгэрнэ. Үүний нэг тод жишээ нь Индө-Eврoп гарлын Скиф болон Юэзхи хүмүүс нэн эрт дээр үед Охус болон Иран луу нүүж очжээ. Юэзхи хүмүүсийг хөөж явуулсан Хүнну нар баруун зүг довтолж эртний Жианквн нутаг хүрч байсан байна. Эхлээд Туркууд, дараа нь Монголчууд Хүннү нар шиг бас л баруун зүг аялсан юм.

Тоба улсын уeд, манай эрний өмнөх 443 онд зэрлэг бүдүүлгүүд Тоба улсын хуучин эзэмшил болох одоогийн Хар Мөрөн, Их Хянганы нутгуудаар тархан суусан юм. Ер нь хуучин Сянби, Вухуан Тоба улсын нутаг дээгүүр энэ үeд суурьшсан хүмүүс нь ШиВэй, Хитан, Ши нуудэлчид, Малгал овгийн хүмүүс байсан ба эдгээр нь өнөөгийн Монгол, Манж хүмүүсийн өвөг дээдэс юм. Дээрхи нүүдэлчдээс Хитан овгийн хүмүүс анх түүхийн тавцанд товойн гарч ирэв.

Хятадын “Таван Гүрний Түүх” зохиолд бичсэнээр бол Сянби улсын нутаг дэвсгэр дээгүүр тархсан Хитан гарлийн хүмүүс нь Тунгус (Хамниган буриад Манж) хүмүүстэй ураг торлийн холбоотой аж. Хитангууд нь Хүннү гаралийн хүмүүстэй яг адил оороор хэлбэл Хүннү хүмүүсийн нэг хэсэг гэж ч уздэг аж. Тоба улсын уeд Хитангууд нь Кидан гэдэг нэрийг авсан ба eнeeгийн Манжуурт нутаглаж байжээ. Киданы зүүн талд Кореа буюу Солонгос баруун талд нь Ши нүүдэлчид (Хүннүгийн адил хүмүүс) хойд талд нь Хужи буяу (Малгал) мeн Шивэй омгийнхон, өмнө зүгт нь Тоба Вэй Улс байжээ. Тухайн үeд Киданууд нь Турк-уудийн эрхшээлд байсан байна. Киданчууд түүхийн явцад Хятадын Танг, Уйгур, Турк зэрэг улсуудийн эрхшээлд oрж гарч, эрхшээлдээ оруулж гаргаж ч явжээ.

Монгол хүмүүсийн гарал үүслийг тодорхойлоход Шивэй омгийн хүмүүсийг эхэлж судлах шаардлагатай. Хятадийн түүхэнд бичсэнээр, 20 орчим Шивэй овог байсан байна. Зүүн Шивэй, Баруун Шивэй, Мэнгу Шивэй, Луозу Шивэй зэрэгийг дурдаж болно. Эдэн дотороос Мэнгу Шивэй омог нь одоогийн Монголчууд буюу Чингис Хааны өвөг дээдэс болно. Мэнгу Шивэй хүмүүс нь тухайн үeд одоогийн Хар Мөрний орчмоор нутагладаг байсан ба “Ойн Хүмүүс” гэгдэх ой тайгын хүмүүсийн тоонд ордог байсан байна. Шивэй хүмүүс нь Кидануудын адил төрлийн хүмүүс байсан. Мөн бүр эртний Динглинг хүмүүстэй ч хамаатай болох аж. Шивэйнүүд одоогийн Манж Зүрчид хүмүүсийн өвөг дээдэс болох Малгал хүмүүстэй адил хэлээр ярьж Хар мөрний ойролцоо Туркуудээс зүүн тийш, Малгал хүмүүсээс баруун тийш Хитан хүмүүсийн хойд талд нутагладаг байв. 20 орчим Шивэй омгийн дунд “Шар Толгойт Шивэй” хэмээх хүмүүс байдаг байв. Кидануудад олзлогдож байсан Хятад цэрэгийн гэрчилж буйгаар Шивэйнуйдйин хойд захаар Их Үстэй хүмүүс, Нүүрэндээ үстэй хүмүүс тэр ч буу хэл Нохойн омгийнхон байдаг тэднээс гарсан эрэгтэй хүүхэд нь нохой болж тєрдєг, эмэгтэй хүүхэд нь хүн болж тєрдєг талаар бичиж байжээ. Бодвол соёл иргэншил өндөртэй Хятадууд сахал үс ихтэй Ёвроп хүмүүсийг нохойн адил үзэж байсан буй за. Шивэйнууд анх манай эриний 631 онд Тан улстай холбоо тогтоож байжээ. 788 онд Шивэй омгууд Кидан гүрний захиргаанд байсан ба Ши омгийнхонтой нийлэн Хятадийн Жэнгвэ муж руу довтолж байжээ.
Орчуулагчийн Тайлбар
М117 – Гэнэтикийн Код Хан Хятад Хүмүүс

М119 – Гэнэтикийн Код Хятадын зүүн өмнөд мужийн Дай-зу, Шуй-зу бага ястангуудын өвөг дээдэс

Монголойд – Ази гаралын хүмүүсийг нэрэлдэг ерєнхий нэр томъёо.

Хятан – Монгол Шивэй овгийнхонтой нэг гарал үүсэлтэй хүмүүс. 10-р зүүны үед хучирхэг улс болон бүрэлдэн тогтсон. Хэдийгээр, түрэг, манж, хятад зэрэг олон овог аймгийг нэгтэгэсэн том гүрэн байсан боловч Киданд Монгол хэлтэн хүмүүс хаанчилж зонхилж байжээ. Кидан нь Монголын тов, зүүн ємнөд хэсэг, мєн Хятадын хойд, зүүн хойд хэсэгээр дамнан оршин тогтож байжээ. 1125 онд Зүрчидийн Алтан улсад дарагдан мєхсєн байна.

Дашрамд хэлэхэд Чингис Хааныг Зүрчидийн Алтан улс болон Хятадын Сонг улсуудыг дайлаар мордоход Зүрчидүүд болон Хан Хятадуудын харьяанд байсан Хятангууд ихээхэн гавьяа гүйцэтгэсэн гэдэг билээ. Тэд дотоодоос бослого гаргаад зогсоогүй Монголын цэрэгт нийлэн орж байсан гэдэг. Чингис хааны дэргэдэх нєлєє бүхий эрдэмтэн Eлуй Чу Цай нь Хятан хүн байсан гэдэг.

Хятад – Хан Хятад буюу Chinese хүмүүс. Хятад хэмээх уг нь Хятан гэсэн үгнээс гаралтай аж. Сонирхолтой нь Монголчууд бид єєрсдийн мєнхийн єрсөлдөгч хэмээн үздэг Хятадыг єєрсдийн гарал угсаа нэгтэй Хятан хүмүүсийн нэрээр нэрлэсэн байх юм. Дээр дурдсанаар бидний євөг дээдэс болох Шивэй овгууд, тухайлбал Мэнгу Шивэй нь Хятан улсын хойд захаар (єнөөгийн Монгол) нутагладаг байжээ. Тэгээд урд зүгт байгаа хүмүүсээ Хятангууд хэмээн нэрлэдэг байж. Кидан гурэн мєхсөн хойно ч Киданы газар нутагт хоцорсон Хан Chinese хүмүүсийг ч бас Хятан хэмээн нэрлэсээр ирсэн бололтой.

Дагуур – Євөр Монголд байдаг нэгэн Монгол гаралын хүмүүс. Одоо бидний яриад буй Хятан хүмүүсийн угсаа. Намайг Их Сургуульд байхад Алтанбат, Минжүүр гээд Хятад хэлний багш нар байдаг байсан юм. Эдгээр хүмүүс 60-аад оны үед Євөр Монголоос орж ирсэн бєгөөд єєрсдийгөө Дагуур Монгол хүмүүс гэдэг байсан.

Зүрчид – Зүрчэн, 1635 онд Манжийн хаан Нурхачи баатарын хүү Хүн Тайжи єөрсдийгөө Манж гэж нэрлэхээс ємнө, Манжуудийг Зүрчид гэж нэрлэдэг байжээ. Зүрчидүүд нь Монгол овог аймгуудтай ойролцоо нутаглаж байсан эртний Мохэ, Малгал овгийн хүмүүсийн угсаа ажээ. Манжууд нь Монголчуудтай адил нүүдэлчин, амьдралын хэв заншил тєстэй, хэл ярианы хувьд Монголчуудтай ойролцоо байжээ.

Тунгус – Манж угсааны улсууд. Хамниган Буриад гэж бидний яриад байдаг хүмүүс нь үнэндээ гарал угсааний хувьд манай Буриадуудтай хамаагүй юм. Хамнигануудийг Монголчууд Тунгус гэдэг, тэгэхээр Хамниганууд (Хамниган Буриадууд) нь ундсэндээ Манж гаралын улсууд болох нь ээ?

Хасагууд буюу Казахууд – Хасагууд єєрсдийгөө Чингис хааны угсаа хэмээн тайлбарлах гэж оролдсон нь үнэнд огт нийцэхгүй. Чингис хааныг Монгол хүн гэдгийг дэлхийд хэн ч үгүйсгэдгүй, түүх єєрөө ч баталдаг. Яахав Хасагуудын санааг ойлгож болох юм. Хэзээ ч єєрийн гэсэн бие даасан улс байж чадаагуй түрэг/монгол гарлын эдгээр хүмүүст одоо л жинхэнэ бие даасан улс гэдэгээ харуулах боломж олдоод байгаа юм. Тиймээс ч тэд түүхэн их хүнтэй єєрсдийгөө холбож чадвал эртний сурвалжит хүчирхэг улсын буурь суурь болох мэт санаж буй за. Харин Монголчуудад дарагдсан Найман аймгийн угсаа хэмээх эдгээр хүмүүсийн дээдэс язгууртнууд, тэргүүлэх ангийн хүмүүс нь Монгол гарлын хүмүүс, тэр тусмаа Алтан ургийн хүмүүс байдаг гэдгийг үгүйсгэж болохгүй мэт.

Мэнгу Шивэй – 20 гаран Ши Вэй овгуудийн нэг болох Мэнгу Шивэй хэмээх энэ жижигхэн овгийнхноос Монголчууд (Хиад Боржгон) үүсч Монгол хэмээх нэр уламжилсан бололтой. Гэхдээ єнөөгийн Монгол хэмээх ойлголт нь маш харьцангуй ойлголт юм. Зєвхөн тэр нэгэн жижиг Мэнгу Шивэй овгийн хүмүүс бус, бусад шивэй овгууд, хятангууд, бусад Монгол хэлтнүүд болон нүүдэлчид, Монголчуудтай холилдон хутгалдсан Түрэг, Манж Хятад хэлтэн хүмүүсийг ч єнөөдөр Монгол хэмээн нэрлэж буй болтой.
Нийтлэлээс Ургасан Асуулт ? - Ли Хуй-гийн үзэж буйгаар Алтай язгуурын хэлтэн Монголчууд 20 мянган жилийн ємнє Хятадын ємнєд нутагаар орж ирэн нүүдэлсээр єнєєгийн Манжуурын хязгаар, Монгол нутгаар тархан сууршьсан аж. Тэгвэл түүнээс ємнє Монгол нутаг, Тєв Азид хүн амьдарч байгаагүй гэж үү?
Бидэнтэй генетикийн холбоотой, угсаа гарал ойролцоо гэгддэг, 50-60 мянган жилийн ємнє Монгол нутагт амьдарч байгаад Бэрингийн хоолойгоор дамжин Америк тив руу гарсан Индианууд хэн юм болоо? Др. Ли Хуй 20 мянгаас өмнөх жилүүдэд Монгол газар амьдарч байсан Ази төрхтэй хүмүүсийг хаанаас үүсэлтэй гэж тайлбарлах бол?


Нийтлэлийг орчуулж тайлбарыг бичсэн Батсуурь.

3 comments:

Бямбажаргал said...

tegej eh mongol hymyysiin garal yyseliig sudalj hyatadaas garaltai gej notloh sanaatai bgaa ym bol tov azias hyn yyssen yy aferikaas hyn yyssen yy gedeg asuudaliig ehleed shiidmeer ym . sudlaach hynii nydeer harahad ene zyil bol mash ih dutuu dulimag bas ih yndesnii hiirhel orson ajil bna gej heleh bn

amar said...

er ni biology ch yumuu tuuh ch yumuu, uls tur ch yumuu naad nuhur chini, er ni nom sain sursan uvurmongol naad nuhruus chini 80 deer sudalgaa hiih bololtoi.

ebugen said...

800 мянгаад жилийн өмнө монголын нутагт байсан хомонид болох хомо эрэктусүүд хаачсан бэ, мөн монголын нутгаас олдсон 100-300 мянган жилийн өмнөх чулуун зэвсэг олноор үйлдэж байсан газруудыг юү гэх вэ, 30-40 мянган жилийн тэртээх хойт цэнхэрийн агуйн зургийг бас юу гэх вэ, юун 20 хон мянган жилийн өмнөх өмнөөс ирсэн хуо ся вэ, хожмын хятад түүх бичлэг дэх Шун вэйн үргэлжлэл үү энэ чинь одоо юу вэ