Үндэсний хөгжлийн цогц бодлогын асуудлаар Ардчилсан Нам дээр ярилцлага болно гэсэн зар надад ирлээ. Шал тэнэг юманд очихын хэрэг юу байна ?! Гэвч ухаант мэргэн дүү Х. Тэмүүжин олон дахин хичээнгүйлэн хүссэн болохоор яах ч аргагүй тоотой хэдхэн орж үзсэн АН руу нь давхиж хүрэв ээ. Тэгээд үзээгүй юм аа үзсэн тухайгаа өгүүлэх гэсэн юм.
Анхны пиарЦогц бодлогын хэдэн эрдэмтэд нь суучихаж. Дашрамд дурдахад тэдний олонхийг би сайн таних бөгөөд хүндэтгэж явдаг нэр бүхий хүмүүс байлаа. Цогц бодлогыг пиардах бүх юм бэлэн болжээ. Өч төчнөөн үзүүлэн цаасаар, бас дэлгэцээр үзүүлж байна. Уг нь би энэ цогц бодлого гээч юмаар аль дивангалавт юм даа, 2002 оны 3 дугаар сарын 20-нд Ерөнхийлөгч Н.Багабандийн “Үндэсний хөгжлийн цогц бодлого боловсруулах тухай” 35 дугаар зарлиг гарснаас хойш хөөцөлдөж, материал цуглуулж яваа нэгэн билээ. Н.Энхбаяр Цогц бодлогыг “Миний БИЕ анх санаачлан” гэж донгосож эхлэх үеэс энэ баримт бичгийн хувилбар бүрийг бараг томруулдаг шилээр харах нь шахаж байгаа хүн.
Аливаа томоохон цогц баримт бичигт арга зүйн шийдэл гэж нэг сүрхий юм байдаг. Энэ нь баримтлах гол гол зарчим, хэм хэмжээ, үндсэн ойлголтын тайлбарлал, тэдгээрийн холбоос зэргийг багтаасан маш нарийн мэргэжлийн бүдүүвч байдаг юм. Тэрийгээ мань хэд хийчихжээ. Цаасаар бол цаасаар, CD-ээр бол CD –ээр бэлэн болжээ. УИХ –ын гишүүдэд 200 хуудас материал тараасан л гэнэ.
Аливаа томоохон баримт бичгийг арга зүйн хэсгээс нь, өөрөөр хэлбэл бүхэлд нь ярихаас хамаг юм эхэлдэг. Яагаад гэвэл доторх бүх зүйл нь чухам энэхүү шийдлээс шууд хамаардаг учраас ингэдэг юм. Доторх нарийн ширийн юм руу нь шууд ороод яриад байвал эцэс төгсгөлгүй маргаан, цэцэрхэл болдог учраас арга зүйн хэсэг нь хамгийн гол байдаг юм л даа.
За ингээд Цогц бодлогынхон ээлжлээд ярьж өгвөө, хөөрхий. Уран гоё ч гэж жигтэйхэн, гол гол проблемуудыг бараг бүгдийг нь хөндөж байна. Бараг баярлаад нулимс гоожмоор ч юм шиг. Үнэхээр сайн пиар болжээ. Тэгсэн чинь...
Би биегүй болж орхив.Цогц бодлогын арга зүйн бүх дутагдлыг ярих нь энд илүүц зүйл болно. Учир нь олон юмыг холиод хүчээр нэг системд оруулах гэхээр нэгдсэн арга зүй болж өгдөггүй юм. Ерөнхийлөгчийн Цогц бодлогынхон хүн гэдгийг дараах байдлаар тодорхойлж байна. Түүнийг үгчлэн бичиж хавсаргав.
ХҮН ХЭМЭЭХ СИСТЕМ
Хүн гэдэг нь оюун ухаан, сэтгэлийн хөдлөлийн тогтолцоо юм
Хүнийг нийгмийн бүхий л системтэй нь холбон авч үзэх ёстой
Хүнийг өөрөөс нь, бусдаас нь салгах нөхцөл байдал хүнийсгэлийн үндэс болдог бөгөөд үүнээс сэргийлэх нь төрийн бодлогын зорилго болно.
Ингээд Монгол Улсын Ерөнхийлөгч намайг болон бүх монголчуудыг биегүй болгож, ердөө л оюун ухаан, сэтгэл хөдлөлийн тогтолцоо болгож орхив.
Миний л мэдэхээр дэлхийн бүх том шашин, гүн ухааны гол гол урсгалуудад лавтайяа 3000 шахам жилийн турш хүнийг хэзээ ч ингэж тодорхойлж байгаагүй билээ. Биегүй хүн гэж байх уу ?! Магадгүй шинжлэх ухааны шинэ нээлт гарсныг мань мэт нь мэдээгүй байж болно л доо.
Гэхдээ л миний энэ зовлого бол сайн ч бай, муу ч бай нийгмийн болон эрүүл мэндийн даатгалтай, дор хаяж өсөж үржих, идэж уух, өмсөж зүүх зэрэг физиологийн хэрэгцээ бүхий бодит амьтан билээ. Иймээс би цогц бодлогынхноос аав ээжээс төрсөн биеэ нэхлээ дээ.
Тэд юу гэж хариулав.Хүн гэж юу вэ гэж тэд Философи, социологи, эрхийн хүрээлэнгээс асуусан гэнээ. Тэгсэн чинь манай Философийн хүрээлэн яг ийм тодорхойлолт гаргаж өгч гэнэ. Тэгээд л Цогц бодлогод орчихсон хэрэг байж. Олон жил хамт ажилласан тус хүрээлэнгийн захирал Г.Чулуунбаатар галзуураагүй л бол ийм юм хэзээ ч хэлэхгүй гэдгийг би сайн мэднэ л дээ. Ингээд би, би ч гэж дээ, бүх монголчууд нэг сайхан нартай өдөр биегүй болж орхив.
Цогц Бодлогынхон үүнийгээ хүн төвт гэр бүл гэсэн үзэл санаагаар боловсруулсан гэж нэмж хэлэв.
Нэгэнт хүн нь биегүй болохоор гэр бүл бол хэд хэдэн оюун ухаан, хэд хэдэн сэтгэл хөдлөлөөс тогтох нь гарцаагүй.
Манай Ерөнхийлөгчийн бий болгосон ийм гэр бүлд өсөж үржих, идэж уух анхдагч хэрэгцээ байхгүй. Мөн өмсөж зүүх, эд баялаг хуримтлуулах материаллаг хэрэгцээ огт хэрэггүй. Гэх мэтчилэн Абрахам Маслоу-гийн шаталсан зургаан хэрэгцээний аль нь байхгүй. Яагаад гэвэл хүн бол ердөө л оюун ухаан, сэтгэл хөдлөл болчихсон учраас тэр л дээ.
Ядахдаа Бурхан багшийн сургаальд бие, хэл, сэтгэл гэж үглээд байдгийг авчихгүй яав даа, гэж гасалж суулаа. Н.Энхбаяр чинь Бурхны шашин шүтдэг гээ биз дээ.
Нэгэнт хүн, гэр бүл гэсэн тулгуур ойлголт нь ийм хөгийн зүйл болохоор хүнийг хөгжүүлнэ, гэр бүлийг бэхжүүлнэ, тэгээд тэднийг тойруулж байгаад Монгол Улсаа хөгжүүлнэ гэдэг нь ёстой лөөлөө болж байна.
Цогц бодлого хэмээх пиарЗарим хүн ганц нэг үг үсэг алдаа л биз, юун сүртэй юм гэж бодож магадгүй. Үгүй дээ. Энэ чинь хүний хэлсэн хайнга үг яриа, хөнгөн захидал биш, Монгол Улсыг 2021 он хүртэл хөгжүүлэх төрийн баримт бичиг.
Н.Багабандийн гаргасан зарлигийг бараг 5 жил дарчихаад өөрөө санаачилсан мэт аашилж буй тэнэг, огтын боловсролгүй хүний хийж буй ажлын балгийг би ярьж байна.
Мэргэжлийн хүний хувьд ажиглаад байхад Цогц бодлогын удаа дараагийн хувилбар болгон нь улс орныг хөгжүүлэх концепцийн шинжээ улам бүр алдаж, Ерөнхийлөгчийн засаглал тогтоох реклам, пиарын хэлбэртээ нэгэнт оржээ. Энэ тухай би хэд хэдэн өгүүлэл бичсэн юмсан.
Манайхан төр, намаа огцруулна, огцруулахгүй гэж балайрч байх хооронд монголчуудын тархийг угаах хамгийн адгийн улс төрийн бичиг баримт наана чинь бэлэн болчихоод байна. Энэ нь улс төрийн бодит сөргөлдөөнөөс илүү хортой, аюултай, үр дагавар нь гүнзгий бөгөөд ноцтой байдаг болохоор л ингэж үглээд байгаа юм л даа.
Цогц бодлогын төсөл нь Мянганы хөгжлийн зорилтод (МХЗ) суурилсан гэж байгаа. Аль дивангалавт гадаадын мөнгийг идэж идэж боловсруулаад мартчихсан МХЗ -ын биелэлтийг НҮБ манайхаас одоо нэхэж байна. Тэгээд дүгнээд үзсэн чинь манайхан дэлхийд сүүлчээсээ 5 – 6 дугаар байранд цохиж явна лээ.
Энэ бүхнийг холбоод эрэгцүүлээд үзэхлээр Н.Энхбаярын Цогц бодлого гэдэг бол ердөө л жорлонд хаях цаас мөн гэсэн дүгнэлт гарцаагүй гарч байна. Ингэж үхэр шиг зүтгээд байх юм бол надад энэ талаар дэлгэрэнгүй олон зүйл хэлэх шаардлага гарах бололтой юмдаг аа. Жишээ нь дээрх тодорхойлолтын гурав дахь хэсэгт “хүнийг өөрөөс нь, бусдаас нь салгаж болохгүй” энэ тэр гэж байгааг няхуур уншигчид анзаарсан байх. Та нар чинь хоёрхон мөрийн өмнө хүнийг биеэс нь салгаад хаячихаа биз дээ. Гуравхан шад үндэслэлийг зөрчилгүй хийж чадахгүй хэвтэж үндэсний хөгжил мөгжил гэж донгосох хэрэг юу байна. Цаашдаа Н.Энхбаяр “Ерөнхийлөгч Миний БИЕ“ гэж ярихаа больж, “Миний оюун ухаан, сэтгэл хөдлөл ингэж үзэж байна” гэх мэтчилэн ярих ёстой болж байх шиг...
Эхний удаад би Н.Энхбаярын Цогц бодлого гээч хог новшийн реклам, пиард хуурталгүй, харин Ерөнхийлөгч Н.Энхбаяраас төрсөн биеэ нэхээрэй гэж Монголчууддаа уриалж байна.
Миний болон монголчуудын бие хаана байна ? Биегүй гэр бүлийг яаж хөгжүүлдэг юм бэ ? Ер нь ингэхэд Танд оюун ухаан, сэтгэл хөдлөл хоёр байна уу ? Ерөнхийлөгч өө...
Анхны пиарЦогц бодлогын хэдэн эрдэмтэд нь суучихаж. Дашрамд дурдахад тэдний олонхийг би сайн таних бөгөөд хүндэтгэж явдаг нэр бүхий хүмүүс байлаа. Цогц бодлогыг пиардах бүх юм бэлэн болжээ. Өч төчнөөн үзүүлэн цаасаар, бас дэлгэцээр үзүүлж байна. Уг нь би энэ цогц бодлого гээч юмаар аль дивангалавт юм даа, 2002 оны 3 дугаар сарын 20-нд Ерөнхийлөгч Н.Багабандийн “Үндэсний хөгжлийн цогц бодлого боловсруулах тухай” 35 дугаар зарлиг гарснаас хойш хөөцөлдөж, материал цуглуулж яваа нэгэн билээ. Н.Энхбаяр Цогц бодлогыг “Миний БИЕ анх санаачлан” гэж донгосож эхлэх үеэс энэ баримт бичгийн хувилбар бүрийг бараг томруулдаг шилээр харах нь шахаж байгаа хүн.
Аливаа томоохон цогц баримт бичигт арга зүйн шийдэл гэж нэг сүрхий юм байдаг. Энэ нь баримтлах гол гол зарчим, хэм хэмжээ, үндсэн ойлголтын тайлбарлал, тэдгээрийн холбоос зэргийг багтаасан маш нарийн мэргэжлийн бүдүүвч байдаг юм. Тэрийгээ мань хэд хийчихжээ. Цаасаар бол цаасаар, CD-ээр бол CD –ээр бэлэн болжээ. УИХ –ын гишүүдэд 200 хуудас материал тараасан л гэнэ.
Аливаа томоохон баримт бичгийг арга зүйн хэсгээс нь, өөрөөр хэлбэл бүхэлд нь ярихаас хамаг юм эхэлдэг. Яагаад гэвэл доторх бүх зүйл нь чухам энэхүү шийдлээс шууд хамаардаг учраас ингэдэг юм. Доторх нарийн ширийн юм руу нь шууд ороод яриад байвал эцэс төгсгөлгүй маргаан, цэцэрхэл болдог учраас арга зүйн хэсэг нь хамгийн гол байдаг юм л даа.
За ингээд Цогц бодлогынхон ээлжлээд ярьж өгвөө, хөөрхий. Уран гоё ч гэж жигтэйхэн, гол гол проблемуудыг бараг бүгдийг нь хөндөж байна. Бараг баярлаад нулимс гоожмоор ч юм шиг. Үнэхээр сайн пиар болжээ. Тэгсэн чинь...
Би биегүй болж орхив.Цогц бодлогын арга зүйн бүх дутагдлыг ярих нь энд илүүц зүйл болно. Учир нь олон юмыг холиод хүчээр нэг системд оруулах гэхээр нэгдсэн арга зүй болж өгдөггүй юм. Ерөнхийлөгчийн Цогц бодлогынхон хүн гэдгийг дараах байдлаар тодорхойлж байна. Түүнийг үгчлэн бичиж хавсаргав.
ХҮН ХЭМЭЭХ СИСТЕМ
Хүн гэдэг нь оюун ухаан, сэтгэлийн хөдлөлийн тогтолцоо юм
Хүнийг нийгмийн бүхий л системтэй нь холбон авч үзэх ёстой
Хүнийг өөрөөс нь, бусдаас нь салгах нөхцөл байдал хүнийсгэлийн үндэс болдог бөгөөд үүнээс сэргийлэх нь төрийн бодлогын зорилго болно.
Ингээд Монгол Улсын Ерөнхийлөгч намайг болон бүх монголчуудыг биегүй болгож, ердөө л оюун ухаан, сэтгэл хөдлөлийн тогтолцоо болгож орхив.
Миний л мэдэхээр дэлхийн бүх том шашин, гүн ухааны гол гол урсгалуудад лавтайяа 3000 шахам жилийн турш хүнийг хэзээ ч ингэж тодорхойлж байгаагүй билээ. Биегүй хүн гэж байх уу ?! Магадгүй шинжлэх ухааны шинэ нээлт гарсныг мань мэт нь мэдээгүй байж болно л доо.
Гэхдээ л миний энэ зовлого бол сайн ч бай, муу ч бай нийгмийн болон эрүүл мэндийн даатгалтай, дор хаяж өсөж үржих, идэж уух, өмсөж зүүх зэрэг физиологийн хэрэгцээ бүхий бодит амьтан билээ. Иймээс би цогц бодлогынхноос аав ээжээс төрсөн биеэ нэхлээ дээ.
Тэд юу гэж хариулав.Хүн гэж юу вэ гэж тэд Философи, социологи, эрхийн хүрээлэнгээс асуусан гэнээ. Тэгсэн чинь манай Философийн хүрээлэн яг ийм тодорхойлолт гаргаж өгч гэнэ. Тэгээд л Цогц бодлогод орчихсон хэрэг байж. Олон жил хамт ажилласан тус хүрээлэнгийн захирал Г.Чулуунбаатар галзуураагүй л бол ийм юм хэзээ ч хэлэхгүй гэдгийг би сайн мэднэ л дээ. Ингээд би, би ч гэж дээ, бүх монголчууд нэг сайхан нартай өдөр биегүй болж орхив.
Цогц Бодлогынхон үүнийгээ хүн төвт гэр бүл гэсэн үзэл санаагаар боловсруулсан гэж нэмж хэлэв.
Нэгэнт хүн нь биегүй болохоор гэр бүл бол хэд хэдэн оюун ухаан, хэд хэдэн сэтгэл хөдлөлөөс тогтох нь гарцаагүй.
Манай Ерөнхийлөгчийн бий болгосон ийм гэр бүлд өсөж үржих, идэж уух анхдагч хэрэгцээ байхгүй. Мөн өмсөж зүүх, эд баялаг хуримтлуулах материаллаг хэрэгцээ огт хэрэггүй. Гэх мэтчилэн Абрахам Маслоу-гийн шаталсан зургаан хэрэгцээний аль нь байхгүй. Яагаад гэвэл хүн бол ердөө л оюун ухаан, сэтгэл хөдлөл болчихсон учраас тэр л дээ.
Ядахдаа Бурхан багшийн сургаальд бие, хэл, сэтгэл гэж үглээд байдгийг авчихгүй яав даа, гэж гасалж суулаа. Н.Энхбаяр чинь Бурхны шашин шүтдэг гээ биз дээ.
Нэгэнт хүн, гэр бүл гэсэн тулгуур ойлголт нь ийм хөгийн зүйл болохоор хүнийг хөгжүүлнэ, гэр бүлийг бэхжүүлнэ, тэгээд тэднийг тойруулж байгаад Монгол Улсаа хөгжүүлнэ гэдэг нь ёстой лөөлөө болж байна.
Цогц бодлого хэмээх пиарЗарим хүн ганц нэг үг үсэг алдаа л биз, юун сүртэй юм гэж бодож магадгүй. Үгүй дээ. Энэ чинь хүний хэлсэн хайнга үг яриа, хөнгөн захидал биш, Монгол Улсыг 2021 он хүртэл хөгжүүлэх төрийн баримт бичиг.
Н.Багабандийн гаргасан зарлигийг бараг 5 жил дарчихаад өөрөө санаачилсан мэт аашилж буй тэнэг, огтын боловсролгүй хүний хийж буй ажлын балгийг би ярьж байна.
Мэргэжлийн хүний хувьд ажиглаад байхад Цогц бодлогын удаа дараагийн хувилбар болгон нь улс орныг хөгжүүлэх концепцийн шинжээ улам бүр алдаж, Ерөнхийлөгчийн засаглал тогтоох реклам, пиарын хэлбэртээ нэгэнт оржээ. Энэ тухай би хэд хэдэн өгүүлэл бичсэн юмсан.
Манайхан төр, намаа огцруулна, огцруулахгүй гэж балайрч байх хооронд монголчуудын тархийг угаах хамгийн адгийн улс төрийн бичиг баримт наана чинь бэлэн болчихоод байна. Энэ нь улс төрийн бодит сөргөлдөөнөөс илүү хортой, аюултай, үр дагавар нь гүнзгий бөгөөд ноцтой байдаг болохоор л ингэж үглээд байгаа юм л даа.
Цогц бодлогын төсөл нь Мянганы хөгжлийн зорилтод (МХЗ) суурилсан гэж байгаа. Аль дивангалавт гадаадын мөнгийг идэж идэж боловсруулаад мартчихсан МХЗ -ын биелэлтийг НҮБ манайхаас одоо нэхэж байна. Тэгээд дүгнээд үзсэн чинь манайхан дэлхийд сүүлчээсээ 5 – 6 дугаар байранд цохиж явна лээ.
Энэ бүхнийг холбоод эрэгцүүлээд үзэхлээр Н.Энхбаярын Цогц бодлого гэдэг бол ердөө л жорлонд хаях цаас мөн гэсэн дүгнэлт гарцаагүй гарч байна. Ингэж үхэр шиг зүтгээд байх юм бол надад энэ талаар дэлгэрэнгүй олон зүйл хэлэх шаардлага гарах бололтой юмдаг аа. Жишээ нь дээрх тодорхойлолтын гурав дахь хэсэгт “хүнийг өөрөөс нь, бусдаас нь салгаж болохгүй” энэ тэр гэж байгааг няхуур уншигчид анзаарсан байх. Та нар чинь хоёрхон мөрийн өмнө хүнийг биеэс нь салгаад хаячихаа биз дээ. Гуравхан шад үндэслэлийг зөрчилгүй хийж чадахгүй хэвтэж үндэсний хөгжил мөгжил гэж донгосох хэрэг юу байна. Цаашдаа Н.Энхбаяр “Ерөнхийлөгч Миний БИЕ“ гэж ярихаа больж, “Миний оюун ухаан, сэтгэл хөдлөл ингэж үзэж байна” гэх мэтчилэн ярих ёстой болж байх шиг...
Эхний удаад би Н.Энхбаярын Цогц бодлого гээч хог новшийн реклам, пиард хуурталгүй, харин Ерөнхийлөгч Н.Энхбаяраас төрсөн биеэ нэхээрэй гэж Монголчууддаа уриалж байна.
Миний болон монголчуудын бие хаана байна ? Биегүй гэр бүлийг яаж хөгжүүлдэг юм бэ ? Ер нь ингэхэд Танд оюун ухаан, сэтгэл хөдлөл хоёр байна уу ? Ерөнхийлөгч өө...
Судлаач Д.Ганхуяг
No comments:
Post a Comment