Friday, October 10, 2008

Аугаа их зeнч мэргэн, сэтгэгч, эмч Мишель Нострадамус


Францын өмнөд хэсгийн Сен-Реми гэдэг бяцхан хотын нэгэн нотариатчийн гэр бvлд 1503 онд нэгэн хөвvvн мэндэлсэн нь асар их зөн совин бvхий дөрвөн мөртvvдээрээ дэлхийн сая сая хvнийг өөртөө хошууруулан дуудсаар байгаа аугаа их зөнч мэргэн, сэтгэгч, эмч Мишель Нострадамус байжээ. Тэрбээр хvн төрөлхтөний тvvхэн дэх хамгийн зангарагтай vйл явдлуудыг 3797 он хvртэл зөгнөсөн нь өдгөө ч биеллээ олсоор байгаа нь Нострадамус судлалыг шинжлэх ухаантай хослуулан хөгжvvлэхэд хvргэжээ. Нострадамусын хvн төрөлхтөнд бичиж vлдээсэн "Центури" хэмээх дөрвөн мөртvvдийнх нь эмхэтгэл 400 гаруй жилийн турш орон орны хэл дээр тасралтгvй хэвлэгдсээр байгаа цөөн хэдэн номын нэг билээ. Харин саяхан монгол хэлнээ зохиолч, орчуулагч, утга зохиол судлаач, Монголын утга зохиол судлалын төвийн тэргvvн Д.Гvн-Vйлс орчуулжээ. Тэрээр хуучнаар Гадаад хэлний дээд сургууль, ОХУ-ын Казанийн их сургуулийг төгссөн агаад Монголын утга зохиол, утга зохиол судлалыг арай өөр төвшинд гаргахыг зорьж буй ажээ. Тэрээр орчуулгын болон бvтээл туурвилын 20-иод номтой. Саяхан орчуулсан дуулиаит "Нострадамус зөн билиг оршвой" бvтээлээ англи, орос эх дээр нь тулгаж орчуулснаас гадиа англи хэлийг сурах дэлхийн хамгийн сайн 10 номын нэгэнд тооцдог Бонкын "Англи хэлийг алхам алхмаар сурах" хоёр ботийг хуурцагных нь хамт хэвлvvлсэн билээ. Д.ГVН-VЙЛСТЭЙ ярилцлаа.

-Ярилцлагаа Нострадамус гэж хувь хvнийхээ хувьд хэн байв гэдэг асуултаар эхэлье?

-Суут зөнгууд нь шил шилээ даран биелсээр байгаа гэгээрлийн хутгийг олсон их зөнчийг бурхан энэ хорвоо дэлхийн хvмvvсийн дунд 63 жил амьдруулжээ. Тvvний гэр бvлийнхний дотор Нотр-Дам гэдэг овог байсан нь бас маргаангvй аж. Өвөг эцэг нь хvvгийнхээ боловсролд онцгой анхаарч тоо, зурхайн ухаан, эртний еврей болон грек хэл зааж сургажээ. Мишель 20 нас хvрээгvй байхдаа философи судалж, дэлхий нарыг тойрон эргэдэг тухай онолыг илэрхий дэмжиж байжээ. Тэгээд Монпельегийн их сургуульд суралцсан байгаа юм. Тэнд анагаах ухаан судалж, тахалд нэрвэгдсэн өвчтөнvvдэд тусалж, эрдмийн дээд зэрэг горилохоор болжээ. Тэнхмийн профессорууд тvунийг жаахан таагvйхэн угтсан ч оюунлиг сэтгэлгээнд нь найр тавихаас өөр аргагvйд хvрч бvгд хvлээн зөвшөөрчээ. Мишель ийнхvv сургуульдаа vлдэн багшилж байсан хэдий ч зөнч, сониуч зан нь тvvнийг зvгээр суулгасангvй. Тэр нь юу вэ гэхээр Нострадамус хэд хэдэн эмийн жор бэлтгэж, өвчтөнvvдээ ургамлын гаралтай эмээр эмчлэхийг илvvд vздэг байжээ. -Сонирхолтой л юм? -Нострадамус бvр сульдаж доройтсон өвчтөнд хvртэл тухайн vед хэрэглэж байсан цус ханах зэрэг хатуу хөтvv эмчилгээг огт тэвчиж чаддаггvй байсан гэдэг. -Тэгвэл чухам хэдий vеэс алдарт дөрвөн мөртvvдээ бичих болсон юм бэ? -Нострадамус алдарт яруу найрагч Жюль Сезор Скалигерээс захидал хvлээн авах хvртлээ тахалд нэрвэгдэгсдэд тусалсаар л байжээ. Скалигер бол Европын тэргvvний сэтгэгч, философич, яруу найрагч, утга зохиолын нэрт шуvмжлэгч байж. Тэрээр залуу эмчийг Ажан хотдоо урьж, Нострадамус ч тэндээ суурьшихаар vлдсэн байна. Энэ vеэс л яруу найрагчийн нөлөө залуу эмчид тусч, хожмын алдарт зөгнөлvvдээ дөрвөн мөртөөр шvлэглэн vлдээх болсон байх. -Нострадамус хэр баян байсан бол? -Ажил нь бvтэмжтэй байж, ашиг орлого нь нэмэгдсэн. Адриет де Лужежак гэдэг эмэгтэйтэй гэрлэж, хоёр хvvхдийн эцэг болж. Гэвч тvvний аз жаргал удаан vргэлжилсэнгvй. Ажаныг тахал дайрч, эхнэр хvvхдvvд нь нэрвэгджээ. Ингэхэд эмчийн нэр хvнд унаж, эхнэр, хvvхдvvдээ аварч чадаагvй байж яаж биднийг аврах вэ гэлцэх болжээ. Энэ vе тvvний амьдралын хамгийн хvнд хэцvv vе байж. Тэрээр Скалигертэй муудаж, талийгаач эхнэрийнх нь хамаатнууд хvvхнийхээ инжийг буцаан авахаар шvvхэд өгсөн байна. Гэвч зовлон vvгээр дууссангvй. 1538 онд тэрээр санамсаргvй хэлсэн vгнээсээ болж шvvхэд хvртэл дуудагдаж байжээ. Аргагvйн эрхэнд Ажанаас сэмхэн гарч, Лотаринг, Нидерланд, Итали хvртэл бадарчлан явжээ. -Энэ бvх зовлонг нь тvvнийг их зөнч болоход нөлөөлсөн болов уу? -Магадгvй. Чухам тэр vеэс л Нострадамусын рид гэгээн тодорч, билгийн мэлмий нь нээгдсэн болов уу гэж зарим судлаачид vздэг юм билээ.

-Тэр дахин гэрлэсэн vv?

-1547 онд Салон-де-Кро хотод Анн Пон сар Жемейтэй гэрлэж, эхнэр нь тvvнд гурван хvv, гурван охин төрvvлж өгчээ.

-Чухам хэдий vеэс тvvний зөнг нийтээр хvлээн зөвшөөрч эхэлсэн хэрэг вэ?

-1550 оноос Нострадамус жил бvр дэлгэрэнгvй зурхай бичиж хэвлvvлэх болжээ. Тэгээд яг 1555 онд "Мишель Нострадамусын зөн билгvvд" хэмээх 400 орчим дөрвөн мөрт бvхий анхны номоо хэвлvvлжээ. Ном гарсан даруйдаа л олны анхаарлыг татаж, хvмvvс гар дамжуулан унших болсон ч Нострадамусыг зарим нь галзуу солиотой гэцгээж байжээ. Харин дөрвөн жилийн дараа буюу 1559 онд Францын хаан II Генрихийн золгvй vхлийг яг таг зөгнөж хэлсэн нь батлагдмагц Нострадамусыг ер бусын хvн болохыг нь нийтээр хvлээн зөвшөөрсөн гэдэг. Тэр vеэс хойш зөнчийн нэр хvнд тасралтгvй өсч, гайхамшигт мөртvvд нь биелсээр л байна.

-Золгvй зөнгvvдээс нь зугтааж болох уу?

-Нострадамус өөрөө хэлсэн байдаг шvv дээ. Хэрвээ би дөрвөн мөртvvдээ тvлхvvргvй бичвэл хvн төрөлхтөн л өөрсдөдөө асар их гамшиг учруулна. Тvvхийг эргvvлэх гэж оролдох болно. Тийм ч учраас Гитлер өөрийгөө буудаж хороодог шvv дээ. Дайсандаа олзлогдож, торны цаана сууна гэдгийг уншаад. Гэхдээ одоо АНУ-ын Филадельфид Нострадамус судлалын төв ажиллаж, vйл ажиллагаагаа шинжлэх ухааны ололттой хослуулан зарим болзошгvй аюулыг тойрч гарахыг эрмэлзэж байна.

-Суут мөртvvдийн тайллуудаас сонирхуулаач. Жишээ нь, өдгөө хvн төрөлхтөн аливааг оюун санааны төвшинд ойлголцох хэмжээнд хvрсэн ч гэсэн дайтсаар л байна шvv дээ?

-"Улаан нvдэн гариг цэргийн хvчээр заналхийлж Далан удаа цус урсгах гэж байна Сvм хийд болон ариун явдалтнууд адлагдахын сацуу өргөмжлөгдөх нь Тэднээс суралцахыг огоот vл хvсэгчдийн санаа зориг буюу" гэсэн дөрвөн мөртийг судлаачид гурав дахь мянганы эхний 10 жилд дайн байлдаан, өлсгөлөн, тахал, лалын ертөнцийнхний элдэв янзын аюул занал, улс төр шашны эрээ цээргvй лидерvуд гаарч, газар авсан vе тохиохыг Нострадамус илчилсэн гэж vздэг. Одоо бол лалын шашинтны улайран тэмцэгчид, христийнхний эсрэг зогсч байна. Vvнийг барууны уламжлалт шашин шvтлэгийг vл хайхрагчдын буюу тэднээс суралцахыг vл хvсэгчдийн зvгээс христийн ертөнц хийгээд тvvний лидерvvдэд багагvй хор хохирол учруулахыг зөгнөсөн шvлэглэл гэж ойлговол зохино. Гагц дайн дажны өрнөлийг шашин хоорондын зөрчилдөөний vндсэн дээр Нострадамус харуулахыг зорьжээ.

-Ер нь шашны тухай тэр юу гэж зөгнөж вэ?

-Тахилын vйл удахгvй буй болж Тэдний сөргөлдөгчид наждаа эдлэх нь Гэгээнтэн лам, санваартан хувраг ч vгvй болж Зөгийн бал цагаан лаваас vнэд орох нь" гэдэг шvлэглэлдээ 1790-ээд оны эхээр Францад католик шашинтнуудыг хавчин хяхаж байсан тvvхийг зөгнөн өгvvлжээ. Уламжлалаараа бол лавын vнэ зөгийн балныхаас өндөр байдаг боловч шашин мөргөлийг хавчин гадуурхсанаас сvм дуганын vндсэн хэрэглээ болох лааны vйлдвэрлэл хумигдаж, лавын эрэлт багассанаар vнэ нь навс унасан хэрэг. Харин өмнөх мөр нь Францад 1790 оны баталсан Vндсэн хуулийн дагуу сvм хийд, шашны бусад байгууллагуудыг шахан дарамталж байсан vеийг хэлсэн юм байна.

-Буддизмийн тухай өгvvлсэн байх юм уу?

-Усны гурван нэгдлээс Бархасвадийг онцгойлон хурим найр vvсгэх нэгэн мэндэлмой Тvvний суу алдар, сvр хvчин эрхбиш өсч Догшин шуургыг дорноос дуудан, эх газар, тэнгис далайд дуурсмой" гэж бичжээ

. -Энэ нь юу гэсэн vг юм бэ?

-Энэ дөрвөн мөртөд Монголын заншлыг сонирхогчид тун анхааралтай ханддаг. "Усны гурван нэгдэл" гэдэг нь "Гурван гол" гэсэн монгол ойлголт, гурван усны нэгдэл нь "Гурван голын бэлчир" гэсэн утга юм биш байгаа гэж бодоход хvргэдэг. Нөгөөтэйгvvр, энэ нь баасан, бямба, ням гаригийг онцгойлон, ариун өдөр хэмээн vздэг байсан лал, жvvд, загалмайтны шашинтнуудаас тэс ондоо, өөр нэгэн шvтлэгтний тухай өгvvлж байгаа юм.

-Бид Чингис хаанаа л дэлхийн хэмжээнд дурсан бахархдаг?

- Хэмжээтэй ухаанаар хэмжээгvй ухааныг ойлгох хэцvv. Дээрх парадоксыг хvлээн зөвшөөрөх юм бол Чингис хаанаас өөр хэн байх билээ. Харин дөрөв дэх өдөр буюу пvрэв гаригийг онцгойлдгийн тухайд гэвэл орчуулж байх явцдаа тоймтой юм олж мэдсэнгvй. Мэдээж, дайн байлдаанаар амьсгалсан хvн манай улсаас гарахгvй. Тэгэхээр их аварга Д.Дагвадоржийн адил урлаг, соёл, спорт, оюун ухааны их аварга, гарамгай нэгэн төрж, тив дэлхийд алдарших болтугай л гэж бодсон.

-Болоод өнгерсөн уйл явдлуудын биелэл хийгээд тайллаас сонирхуулаач?

-"Өлсгөлөнд туйлдсан араатнууд гол усыг гатлах нь Байлдааны талбарын ихэнх хэсэг Гистерийн эсрэг аюу Германы хvv хууль сахихыг умартах цаг дор Толгойлогчийг төмөр сараалжнаа суулгах нь" гэжээ. Ер нь Нострадамусын мөртvvдээр Гистер гэсэн нэр нэг бус удаа тохиолдоно. Энэ нь Гитлер л дээ. Унгарын адмирал Хортийг олзлон авсан vйл явдал, нөгөөтэйгvvр, Вермахн Унгарт бут цохигдож, Гистерийг Дунайг гатлан, Германы арми vймж сандран ухарсан тvvхийн эгзэгтэй vеийн аль алинд нь хамаарах магадлал өндөр байгаа ч энэ шvлэглэлийг Гитлерт хамааруулан авч vзвэл илvv тохиромжтой мэт.

-Vvнийг олж мэдсэн Гитлер өөрийгөө егvvтгэсэн хэрэг vv?

-Германы нацистууд Нострадамусын зөгнөлvvдийг судалж vзсэн шиг байгаа юм. Vvнд нэлээд нухацтай хандсан Гитлер хол боотнуудынхаа гарт орж, төмөр сараалжны цаана суухыг хvсэлгvй, тvvхэн өрнөлийг хvчээр өөрчилж, амиа егvvтгэсэн байж таарна гэсэн санааг судлаач Николай Белов дэвшvvлжээ.

-Ингэхэд Нострадамус яаж мэргэлдэг байсан хэрэг вэ?

-Мэргэлэх арга, техник нь нэлээд өвөрмөц байжээ. Тухайлбал, тэрээр устай хувин ашиглан мэргэлдэг байжээ гэсэн дvгнэлтэд хvргэж байгаа юм.

-Яаж тэр вэ?

-Энэ аргын тухай философич Пселл "...Тэр vйлд оролцогсод нөгөө ертөнцөөс сvнснvvдийг татах устай аяга ашигладаг. Аажимдаа сав суулга нь дуу чимээ гаргаж, амьсгалж эхэлдэг... Залбирлаар vvсэх энергийн нөлөөгөөр ус нь савнаасаа бялхан асгарч, дараа нь нарийхан дуу, хоолойгоор мэргэ өгvvлэх агаад сvнс аль хvссэн газраа хэсvvчилнэ. Гэхдээ тэд vргэлж намуухнаар ярьдаг байжээ" гэж бичсэн байдаг.

-Нострадамус устай аягатай ярилцдаг байсан хэрэг vу?

-Тийм ээ. Гэхдээ л ийм орчныг бvрдvvлж, ус харж оюун ухаанаа төвлөрvvлж, орон зай, цаг хугацааны чанадаас сонсогдох нууцхан дуу хоолойг мэдэрдэг байжээ гэвэл буруудахгvй байх.

-Ийнхvv бясалгаж байхдаа тэр ямар алба эрхэлдэг байсан бэ?

-IX Карлын зөвлөх хийгээд эмч болон соёрхогдсон байжээ.

-Амьдралынх нь сvvлийн жилvvд сонирхолтой санагдаж байна?

-Их зөнч өөрийнхөө vхлийг таалал төгсөхөөсөө нэлээд хэдэн жилийн өмнө зөгнөн бичиж байжээ. "Аяллаас эгэн ирээд, эзэн хаанаар соёрхогдсон, байран хадагдсан, тэрбээр vvнийг яаж ч чадахгvй. Миний ойрын цусан төрлvvд хийгээд найз нар тvvнийг ор болоод сандалдаа vхсэн байхыг олж vзэх. Тэнгэрт халих" гэж бичсэнээ зөнч vхлээрээ баталсан юм. Тэрээр ээлжит аянаасаа ирж, бичгийн ширээнийхээ ард мөнх нойрссон байжээ.

-Их зөнчийг яаж vдсэн бэ?

-Ёслол төгөлдөр vдэж, булшин дээр нь "Оддын нөлөөн дор бvх дэлхийн айсуй vйл явдлуудыг бурхны vзгээр бичиглэсэн алдарт Мишель Нострадамусын шарил энд буй... Хойч vеийнхэн шарил юуг нь бvv хөндсvгэй..." хэмээн бичжээ.

No comments: